Bouwen aan groenexpertise

Stinsenplant

Plant uit oude parken en tuinen

Definitie:

Een stinsenplant of stinzenplant is een plant die vaak voorkomt in de nabijheid van kastelen, kloostertuinen en andere historische sites en zich in die omgeving ook lange tijd heeft weten te handhaven. Het zijn vaak planten die vaak eeuwen geleden vanuit het zuiden zijn ingevoerd. Maar er zijn ook inheemse stinsenplanten.

Veel stinsenplanten komen hier van nature niet voor. Maar er zijn ook inheemse stinsenplanten. Het zijn doorgaans bolgewassen of planten met wortelstokken. Ze planten zich voort door uitgroei van de bollen of wortelstokken. De meeste stinsenplanten bloeien vroeg en zijn in de zomer, najaar en winter onzichtbaar. Sommige soorten bloeien al vanaf januari, het zijn lentebloeiers die vaak in bossen groeien. Winterakoniet, sneeuwroem en sneeuwklokje zijn voorbeelden van prachtige vroege bloeiers. Later volgen de Krokus en de Wilde hyacint, Longkruid en Holwortel.

Uitgebreid:

De naam stinsenplanten is afkomstig van het Friese "stins". Dat was een stenen gebouw, een verdedigbare vesting of klein kasteeltje. De bewoners van stinsen, en bij uitbreiding van andere belangrijke gebouwen zoals kastelen en kloosters, hadden de tijd en de middelen om een bloementuin met sierplanten aan te leggen. In het begin was dit een verzameling van mooie planten die vroeg bloeiden, verzameld in het wild. De verzamelaars ruilden planten en later werden ook planten uit verre streken aan de collecties toegevoegd. Bolgewassen zijn uiteraard heel geschikt om over lange afstanden te transporteren. Men verzamelde vaak een prachtige collectie rond de stinsen of het landgoed bij elkaar, en dat is natuurlijk ook de reden waarom we die planten vandaag vaak rond  historische sites vinden.

Hieronder vind je een lijst van soorten die vaak als stinsenplant werden gebruikt.

  •     Adderwortel (Persicaria bistorta)
  •     Blauwe anemoon (Anemone apennina)
  •     Blauwe druifjes (Muscari botryoides)
  •     Bosanemoon (Anemone nemorosa)
  •     Boerenkrokus (Crocus tommasinianus)
  •     Bonte krokus (Crocus vernus)
  •     Bosgeelster (Gagea lutea)
  •     Bostulp (Tulipa sylvestris)
  •     Daslook (Allium ursinum)
  •     Gele anemoon (Anemone ranunculoides)
  •     Gevlekt longkruid (Pulmonaria officinalis)
  •     Gevlekte aronskelk (Arum maculatum)
  •     Gewone vogelmelk (Ornithogalum umbellatum)
  •     Grote bosaardbei (Fragaria moschata)
  •     Hartbladzonnebloem (Doronicum pardalianches)
  •     Holwortel (Corydalis cava)
  •     Herfsttijloos (Colchicum autumnale)
  •     Italiaanse aronskelk (Arum italicum)
  •     Haarlems klokkenspel (Saxifraga granulata)
  •     Knikkende vogelmelk (Ornithogalum nutans)
  •     Kievitsbloem (Fritillaria meleagris)
  •     Kraailook (Allium vineale)
  •     Lelietje-van-dalen (Convallaria majalis)
  •     Lenteklokje (Leucojum vernum)
  •     Mansoor (Asarum europaeum)
  •     Oosterse sterhyacint (Scilla siberica)