Bouwen aan groenexpertise

Klokjesgentiaan

Gentiana pneumonanthe

Gerelateerd onderwerp

Verzuring

is een waardplant voor

Gentiaanblauwtje

is een indicator van een goede toestand voor

Natura 2000: Vochtige tot natte heide (4010)

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Vochtige heischrale graslanden (6230_hmo)

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Blauwgrasland (6410_mo)

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Vochtige tot natte heide (4010)

Hoogte plant

Minimaal:
15cm
Maximaal
60cm

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
volle zon

Voedsel

Min:
voedselarm
Max:
voedselarm

Bloeiperiode

Vanaf:
juli
Tot:
september

Vocht

Min:
vochtig
Max:
nat

Bloemkleur

blauw

Bestuiving

gesloten bloem
bijen, hommels e.a.
Areaal:

Klokjesgentiaan komt voor van West-Europa tot in Midden-Siberië. In Scandinavië is de soort tot het zuiden beperkt. In Groot-Brittannië, Spanje en Portugal komt ze geïsoleerd en plaatselijk voor. In Wallonië, waar de soort vrij zeldzaam is, liggen de meeste vindplaatsen in de Ardennen.

Verspreiding in Vlaanderen:

In Vlaanderen vormen de Kempen het hoofdverspreidingsgebied. Elders is de plant maar zeer sporadisch aangetroffen. Klokjesgentiaan is een vrij zeldzame en kwetsbare soort in Vlaanderen. Overal gaat ze achteruit, zodat ze nu nog nauwelijks buiten de heidereservaten van de Kempen te vinden is. Maar ook daar daalt het aantal uurhokken waar de soort voorkomt. Dat is zeker het geval in de centrale Kempen. Ten opzichte van de historische gegevens (voor 1939) zijn bijna alle niet- Kempense groeiplaatsen verdwenen.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Zaadbank:
vergankelijk (zaden overleven zelden langer dan één jaar).
Kiemperiode:
vanaf Zomer
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
overwinterend groen
Worteldiepte:
20cm
Levensvorm:
hemicryptofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
doosvrucht
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
windstrooier
Indigeniteit:
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg licht:
lichtplanten
Ellenberg vocht:
indicator van vochtige standplaatsen, maar ook bestand tegen overstromingen
Ellenberg pH:
indifferent
Ellenberg voedselrijkdom:
zeer stikstofarme bodems
Maaigevoeligheid:
maaigevoelig
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
vochtige freatofyt (obl.)
Zuurtegraad bodem:
minimum zuur tot maximum zuur

Klokjesgentiaan groeit op natte zandige, lemige en venige bodems. Dikwijls is de bodem licht zuur, carbonaatarm en matig tot zeer voedselarm. De soort komt zowel voor in natte heide als in heischrale graslanden en onbemeste hooilanden op veen. In Vlaanderen is natte heide het vegetatietype waarin de soort nog het meest te vinden is. Vooral padranden en kale plekken met humushoudend zand of compact veen in de natte heide zijn optimale groeiplaatsen. Plaggen is een geschikte beheervorm om het milieu voor klokjesgentiaan in stand te houden. In veenhooilanden in beekvalleien en laagveengebieden (nu haast enkel in het buitenland) is de soort te vinden op voedselarme, natte plaatsen met een geringe schommeling van de watertafel en een regelmatig maairegime. Door verdroging, maar ook bij sterke vernatting (gepaard gaand met inundaties) of door verzuring gaat klokjesgentiaan achteruit. Bij verdroging groeit de plant aanvankelijk nog flink uit, maar nadien verdwijnt de soort. Verzuring van de bodem is nadelig voor de kieming.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
kwetsbaar
Zeldzaamheid KFK-klasse:
132-228 kwartierhokken
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Geert De Blust
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken