Bouwen aan groenexpertise

Grote waterranonkel

Ranunculus peltatus

is een indicator van een goede toestand voor

Natura 2000: Ondiepe beken en rivieren met goede structuur en watervegetaties (3260)

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Ondiepe beken en rivieren met goede structuur en watervegetaties (3260)

Hoogte plant

Minimaal:
10cm
Maximaal
300cm

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
matig voedselrijk
Max:
matig voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
mei
Tot:
augustus

Vocht

Min:
aquatisch
Max:
aquatisch

Bloemkleur

geel
wit

Bestuiving

bijen, hommels e.a.
vliegen, zweefvliegen e.a.
dag- en nachtvlinders
Areaal:

Het areaal van penseelbladige waterranonkel ligt verspreid over Midden- en Zuid-Europa en Noord-Afrika (LAMBINON et al. 2004). Het taxonomische concept is echter zeer heterogeen in de verschillende West-Europese flora's, waardoor het globale verspreidingsgebied voor discussie vatbaar is. In België komt de soort vooral voor in Wallonië, meer bepaald in de Ardennen. Daar zijn talrijke recente groeiplaatsen gevonden (SAINTENOY-SIMON 1999).

Verspreiding in Vlaanderen:

Omwille van de taxonomische moeilijkheden (zie boven) worden de abundantie en verspreidingsgegevens hier slechts onder groot voorbehoud gegeven. De soort is in Vlaanderen vermoedelijk uiterst zeldzaam. Historische groeiplaatsen, gebaseerd op door COOK (1966) geverifieerd herbariummateriaal, situeren zich in Vlaanderen vooral in de valleien van laaglandrivieren en beken. De recent gesignaleerde groeiplaatsen zijn niet controleerbaar (geen herbariummateriaal beschikbaar). Morfologisch houdt penseelbladige waterranonkel het midden tussen grote waterranonkel en vlottende waterranonkel, maar er zijn allerlei overgangsvormen bekend (WIEGLEB & HERR 1983). Net als vlottende waterranonkel is het een soort van (snel) stromend water, maar in tegenstelling tot die soort mijdt ze kalkrijk water en verkiest ze zuur water. Dat wordt goed geillustreerd door de complementaire verspreiding van beide taxa in Wallonië.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Zaadbank:
behoudt kiemkracht op korte termijn (zaden overleven langer dan één jaar, maar gewoonlijk minder lang dan 5 jaar).
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
overwinterend groen
Levensvorm:
hydrofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
eenzadige dopvrucht of noot
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
wind
water
dieren (uit- en inwendig)
mieren
Verbreidingsstrategie:
zijdelingse vegetatieve voortplanting (scheuten aan de moederplant gehecht voor lange periode, gewoonlijk langer dan 1 groeiseizoen)
Indigeniteit:
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Levensstrategie volgens Grime:
R/CSR
Grime-competitiewaarde:
1.67
Grime-stresswaarde:
1.67
Grime-ruderaliteitswaarde:
6.67
Ellenberg licht:
tussen half-schaduwplanten en half-lichtplanten
Ellenberg vocht:
ondergedoken waterplanten
Ellenberg pH:
matige zuurindicator, op sterk zure tot zwak basische bodems
Ellenberg voedselrijkdom:
matig stikstofrijke bodem / stikstofrijke bodem
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
hydrofyt

Penseelbladige waterranonkel is een betwist taxon: bij LAMBINON et al. (2004), die we hier volgen, is het een aparte soort; bij VAN DER MEIJDEN (1996) wordt ze ingesloten in grote waterranonkel. De Nederlandse naam grote waterranonkel heeft dus momenteel geen eenduidige betekenis. Penseelbladige waterranonkel is in ons land overigens een weinig bekend taxon. Over de bijzonder grote moeilijkheden bij de identificatie van dit taxon berichten onder meer WIEGLEB & HERR (1983). Penseelbladige waterranonkel groeit in dieper, helder, meestal stromend, kalkarm, relatief voedselrijk water van beken en kleinere rivieren, maar ook van kanalen, vijvers en grotere wateren. Volgens DETHIOUX (1982) is het in Wallonië een submontane waterranonkel van smalle riviertjes met zuur en weinig gemineraliseerd water.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
niet bedreigd
Zeldzaamheid KFK-klasse:
132-228 kwartierhokken
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Leo Vanhecke
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken