Bouwen aan groenexpertise

Pilvaren

Pilularia globulifera

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Voedselarme wateren met periodiek droogvallende oevers, subtype oeverkruid (3130_aom)

Hoogte plant

Minimaal:
4cm
Maximaal
15cm

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
voedselarm
Max:
voedselarm

Bloeiperiode

Vanaf:
juli
Tot:
september

Vocht

Min:
nat
Max:
aquatisch

Bloemkleur

bloemdek ontbreekt

Bestuiving

waterbestuiving
Areaal:

Pilvaren is een Europese soort met een Atlantische verspreiding. Het hoofdareaal loopt van Centraal-Frankrijk tot Zuid- Zweden, met voorposten in alle windstreken. In België, centraal gelegen in het areaal, is (of was) de soort zeldzaam. De meeste van de tegenwoordige groeiplaatsen liggen in de Kempen.

Verspreiding in Vlaanderen:

Pilvaren is een pionier die in verschillende perioden op steeds nieuwe plaatsen opduikt, vermoedelijk als gevolg van lokale verstoringen waarbij een nieuw geschikt milieu wordt geschapen (bv. na graafwerken). In de voorbije decennia zijn in Vlaanderen echter meer bekende vindplaatsen verdwenen dan dat er nieuwe in kaart werden gebracht, wat ons globaal een gestage achteruitgang doet veronderstellen. De sterkste achteruitgang zou zich hebben voorgedaan tijdens de periode 1972- 2004. Dat is wellicht te wijten aan verzuring en eutrofiëring van de voormalige groeiplaatsen. In West-Vlaamse militaire domeinen zijn na 1971 nog beperkte restpopulaties ontdekt (zie bv. HERMY et al. 1981).

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Zaad:
vanaf juli tot september
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
zomergroen
Levensvorm:
helofyt
hydrofyt
Geslachtsverdeling:
sporenplant
Vruchttype:
sporen
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
water
Indigeniteit:
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg licht:
lichtplanten
Ellenberg vocht:
indicator van natte, waterverzadigde standplaatsen, maar ook bestand tegen overstromingen
Ellenberg pH:
tussen zuurindicator en matige zuurindicator
Ellenberg voedselrijkdom:
zeer stikstofarme bodem / stikstofarme bodem
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
natte freatofyt(obligaat)
Zuurtegraad bodem:
minimum zwak zuur tot maximum zwak zuur

Pilvaren is een amfibische varen van matig voedselarme, zachte wateren, zoals vennen, gegraven plasjes en sloten. De soort breidt zich uit met uitlopers, die op elke knoop een of twee dunne, rolronde bladeren vormen. Ze groeit als pionier op min of meer fijnzandige substraten en is niet bestand tegen dikkere organische lagen bovenop het zand. De groeiplaatsen staan de grootste tijd van het jaar onder het water, maar kunnen in de zomer enkele maanden droogvallen. Pilvaren kan onder optimale omstandigheden echte gazons vormen. De soort prefereert zwak zure wateren die enigszins gebufferd zijn tegen verzuring. Verder lijkt de plant te houden van enigszins met ammonium aangerijkte milieus.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
kwetsbaar
Zeldzaamheid KFK-klasse:
60-131 kwartierhokken
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Floris Vanderhaege
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken