Bouwen aan groenexpertise

Donkere ooievaarsbek

Geranium phaeum

Hoogte plant

Minimaal:
45cm
Maximaal
60cm

Licht

Min:
half schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
matig voedselrijk
Max:
matig voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
mei
Tot:
september

Vocht

Min:
frisse bodem
Max:
vochtig

Bloemkleur

paars, violet, purper, lila
zwart

Bestuiving

insektenbestuiving
Areaal:

Donkere ooievaarsbek is een strikt Europese soort. Van nature groeit ze in de berggebieden van Midden- en Zuid-Europa: de Pyreneeën, de Alpen en de Apennijnen, de Sudeten, de Karpaten en mogelijk ook in het Duitse Harzgebergte. Verder oostelijk komt ze voor in de berggebieden van Polen en Midden-Rusland. In tal van Europese landen is donkere ooievaarsbek ingeburgerd, zoals op de Britse Eilanden en in Nederland, Denemarken en Zweden. In Vlaanderen, Brussel (DEKIN & PASSY 1814; KICKX, s.d.) en Wallonië (LEJEUNE 1811-1813) dateren de oudste vondsten uit de eerste helft van de negentiende eeuw In Vlaanderen is donkere ooievaarsbek globaal zeldzaam. In vergelijking met de vorige karteerperiode is de soort vrij sterk vooruitgegaan.

Verspreiding in Vlaanderen:

In Vlaanderen blijven de Vlaamse Arden-nen het kerngebied bij uitstek. Dat was al het geval tijdens de tweede helft van de negentiende eeuw, toen François Crépin er rond 1860 langzaam van overtuigd geraakte dat de plant in die streek inheems moest zijn. Dat bleek later fout te zijn: de soort werd omstreeks 1580 in Mechelen en Lier als tuinplant gekweekt (DE L’OBEL 1581). Andere standhoudende populaties zijn bekend van het Pajottenland, de omgeving van Brussel, de omgeving van Antwerpen (Borsbeek) en het kasteeldomein van Aldenbiesen. De meeste populaties in de Vlaamse Ardennen en het Pajottenland zijn goede voorbeelden van perfecte inburgering in de Leemstreek. Elders betreft het stinsenpopulaties, zoals bv. Aldenbiesen, de Plantentuin van Meise, het gemeentepark van Opitter, het park Tournay-Solvay enz. Opvallend is de opkomst van de soort in de omgeving van Gent: vaak gaat het om standplaatsen dicht bij tuinwijken.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Kiemperiode:
vanaf Voorjaar
Gebruik:
siergewassen
Bladseizoen:
zomergroen
Levensvorm:
hemicryptofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Jarigheid:
meerjarig
Vruchttype:
kluisvrucht
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
zelf
Indigeniteit:
neofyt
Herkomst:
Midden- en Zuid-Europa
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg licht:
tussen half-schaduwplanten en half-lichtplanten
Ellenberg vocht:
indicator van matig vochtige standplaatsen
Ellenberg pH:
tussen matige zuurindicator en zwakke zuurindicator
Ellenberg voedselrijkdom:
matig stikstofrijke bodems
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
afreatofyt
Zuurtegraad bodem:
minimum zwak zuur tot maximum zwak zuur

Donkere ooievaarsbek groeit in Vlaanderen vooral in loofbossen (vaak hellingbos) met een eerder open structuur, en langs bosranden, boomgaarden, hagen en houtkanten. Verder staat de soort bij beekoevers en in wat ruigere graslanden. Het is tevens een stinsenplant die men terugvindt op oude landgoederen en in parken. Vrijwel altijd groeit de soort op voedselrijke, neutrale, matig vochtige tot matig natte, lemig zandige of dikwijls lemige bodems. Ze gedijt zowel in het volle licht als in redelijk zware schaduw.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Sieber codes:
BR2
GB2
OPB2
# planten per m²:
6
Aanplanten:
In groepen van 3 tot 10
Rode lijst:
criteria niet van toepassing
Zeldzaamheid KFK-klasse:
60-131 kwartierhokken
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Paul Van den Bremt
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken