Bouwen aan groenexpertise

Penseelbladige waterranonkel

Ranunculus penicillatus

is een indicator van een goede toestand voor

Natura 2000: Ondiepe beken en rivieren met goede structuur en watervegetaties (3260)

is een indicator van een goede toestand voor

Natuurstreefbeeld: Ondiepe beken en rivieren met goede structuur en watervegetaties (3260)

Areaal:

Het areaal van penseelbladige waterranonkel ligt verspreid over Midden- en Zuid-Europa en Noord-Afrika (LAMBINON et al. 2004). Het taxonomische concept is echter zeer heterogeen in de verschillende West-Europese flora's, waardoor het globale verspreidingsgebied voor discussie vatbaar is. In België komt de soort vooral voor in Wallonië, meer bepaald in de Ardennen. Daar zijn talrijke recente groeiplaatsen gevonden (SAINTENOY-SIMON 1999).

Verspreiding in Vlaanderen:

Omwille van de taxonomische moeilijkheden (zie boven) worden de abundantie en verspreidingsgegevens hier slechts onder groot voorbehoud gegeven. De soort is in Vlaanderen vermoedelijk uiterst zeldzaam. Historische groeiplaatsen, gebaseerd op door COOK (1966) geverifieerd herbariummateriaal, situeren zich in Vlaanderen vooral in de valleien van laaglandrivieren en beken. De recent gesignaleerde groeiplaatsen zijn niet controleerbaar (geen herbariummateriaal beschikbaar). Morfologisch houdt penseelbladige waterranonkel het midden tussen grote waterranonkel en vlottende waterranonkel, maar er zijn allerlei overgangsvormen bekend (WIEGLEB & HERR 1983). Net als vlottende waterranonkel is het een soort van (snel) stromend water, maar in tegenstelling tot die soort mijdt ze kalkrijk water en verkiest ze zuur water. Dat wordt goed geillustreerd door de complementaire verspreiding van beide taxa in Wallonië.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Zaadbank:
geen informatie beschikbaar.
Vruchttype:
eenzadige dopvrucht of noot
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
wind
water
dieren (uit- en inwendig)
mieren
Verbreidingsstrategie:
zijdelingse vegetatieve voortplanting
verjonging met behulp van zaden, maar de juiste strategie is onbekend
Indigeniteit:
inheems
Levensstrategie volgens Grime:
C
Grime-competitiewaarde:
10.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg vocht:
waterplanten die onder water wortelen maar minstens tijdelijk aan of boven de oppervlakte uitkomen
Ellenberg pH:
zwakke zuurindicator tot zwakke base-indicator

Penseelbladige waterranonkel is een betwist taxon: bij LAMBINON et al. (2004), die we hier volgen, is het een aparte soort; bij VAN DER MEIJDEN (1996) wordt ze ingesloten in grote waterranonkel. De Nederlandse naam grote waterranonkel heeft dus momenteel geen eenduidige betekenis. Penseelbladige waterranonkel is in ons land overigens een weinig bekend taxon. Over de bijzonder grote moeilijkheden bij de identificatie van dit taxon berichten onder meer WIEGLEB & HERR (1983). Penseelbladige waterranonkel groeit in dieper, helder, meestal stromend, kalkarm, relatief voedselrijk water van beken en kleinere rivieren, maar ook van kanalen, vijvers en grotere wateren. Volgens DETHIOUX (1982) is het in Wallonië een submontane waterranonkel van smalle riviertjes met zuur en weinig gemineraliseerd water.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
zeldzaam
Zeldzaamheid KFK-klasse:
1-17 kwartierhokken
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Leo Vanhecke

Cursussen bij Inverde

Boeken