Bouwen aan groenexpertise

Speerwaterjuffer

Coenagrion hastulatum

Op het eerste (en tweede) zicht lijkt deze soort als elke andere kleine blauwe waterjuffer. Het blauw is echter bleker en ze hebben meer zwart op het achterlijf. De onderkant van het borststuk en van de ogen is groen.

De zwarte tekening op segment 2 heeft een speerpunt- of schoppenvormig zwart figuurtje (verbonden met de achterrand van het segment) en twee losse zijstreepjes. Dit kan echter gereduceerd zijn; met name de zijstreepjes en het verbindingsstreepje met de achterrand ontbreken vaak. Segment drie heeft eveneens een toegespitste zwarte figuur.  Vandaar de naam van deze soort

is karakteristieke soort voor

Natura 2000: Zure bruingekleurde vennen (3160)

is karakteristieke soort voor

Natuurstreefbeeld: Zure bruingekleurde vennen (3160)

Areaal:

Uiterst zeldzaam. In Wallonië komen populaties enkel voor in de Hoge Ardennen: Hoge Venen, venen van Spa-Malchamps, Plateau des Tailles en in één gebied in de Ardennen (Les Epioux te Chiny). In Vlaanderen zijn de populaties beperkt tot twee grote heidegebieden in de Hoge Kempen: de Teut te Zonhoven en de vallei van de Zijpbeek te Rekem. Verder zijn er nog enkele waarnemingen afkomstig van enkele vennetjes te Opglabbeek (Turfven), Helchteren (Mangelbeekbron), Meeuwen (In den Damp), Maasmechelen (Mechels ven) en in 2003 uit de Itterbeekvallei (Gruitrode) en de Hellebroekvijvers te Houthalen. In de Antwerpse Kempen is er nog een waarneming bekend van het Leyven te Ravels. Uit onderzoek in 2002 in Vlaanderen bleek de Speerwaterjuffer, behalve de Teut en de Zijpbeek, overal afwezig te zijn of werd er slechts één mannetje (Turfven) waargenomen.

Ecologie:

De Speerwaterjuffer komt voor in vennen, venen (o.a. lithalsen) en plassen met matig voedselarm water (oligomesotroof ) en met een zuurtegraad die gaat van lichtjes zuur tot neutraal. Sterk oligotrofe, dystrofe of zure vennen worden gemeden of ze komt er slechts in (zeer) klein aantal voor. Vennen die onderhevig zijn aan kwelwaterstroming worden geprefereerd. Die kwel zorgt voor een geringe toestroom van mineralen en een zwakke buffering waardoor de plassen niet verzuren. De vegetatie van de plassen is goed ontwikkeld en er komen zowel drijvende waterplanten zoals fonteinkruid (Potamogeton) en Witte waterlelie (Nymphaea alba) als een verlandings- en oevervegetatie van Waterdrieblad (Menyanthes trifoliata), Wateraardbei (Comarum palustre), Veenpluis (Eriophorum angustifolium), Snavelzegge (Carex rostrata) en Holpijp (Equisetum fluviatile) voor.

Rode lijst:
Met uitsterven bedreigd
Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Vogelrichtlijn:
Nee
Jachtwild:
Nee
Invasieve exoot:
Nee
Soortenbesluit:
In samenwerking met: