Bouwen aan groenexpertise

Kleine landschapselementen

Klein, maar met een grote waarde

Definitie:

Houtkanten, hagen, poelen, bomenrijen, bosjes, struwelen, wegbermen, graften, holle wegen, houtwallen... zijn allemaal kleine landschapselementen. Sommige kleine landschapselementen vervulden vroeger een belangrijke functie die ze vandaag grotendeels verloren hebben. Zo hebben poelen als veedrinkplaats veelal plaatsgemaakt voor drinkbakken en zijn hagen en houtkanten om percelen te begrenzen vervangen door afrasteringen. Door het verlies van die oorspronkelijke functie en door de intensivering van de landbouw dreigen ze steeds meer uit het landschap te verdwijnen.

Kleine landschapelementen bepalen het uitzicht van het landschap maar zijn om nog tal van andere redenen belangrijk. Voor verschillende dier- en plantensoorten vormen ze een laatste toevluchtsoord. Roofvogels gebruiken een alleenstaande hoge boom als uitkijkpost, vogels vinden een schuilplaats in een heg, amfibieën planten zich voort in een poel. Ze doen dienst als corridor tussen natuurgebieden. Lijnvormige landschapselementen zoals heggen en bomenrijen bieden planten en dieren een beschutte route van het natuurgebied naar het andere. Puntvormige elementen zoals poelen en bosjes doen dienst als stapsteen en hebben hetzelfde effect. Ze zorgen voor een verscheidenheid aan habitats en groeiplaatsen, en bevorderen zo het ecologisch evenwicht. Kleine landschapselementen aan de rand van landbouwpercelen kunnen een habitat zijn voor soorten die plagen schadelijke insecten op de landbouwgewassen onder controle houden. Kleine landschapselementen vertellen ons iets over het verleden, over oude landbouwpraktijken en landgebruik.