Bestrijding op basis van een beheerregeling
Het Soortenbesluit regelt ook de bestrijding van schadelijke soorten. De term 'soortenbeheer' moet dus gelezen worden als het beheren (beheersen) van soorten (zowel dier als plant) die schade kunnen veroorzaken.
In principe gebeurt de bestrijding van soorten op basis van een beheerregeling vastgesteld door de bevoegde Vlaamse minister.
Een dergelijke beheerregeling is een geheel van maatregelen van soortenbeheer, gericht op het voorkomen of herstellen van hinder, risico of schade, veroorzaakt door bepaalde soorten dieren en planten. Het initiatief gaat uit van de minister.
De beheerregeling kan, binnen de perken van de daartoe vastgestelde begrotingsmiddelen, de volgende maatregelen bevatten :
- het uitvoeren van sensibiliseringsacties, daarbij inbegrepen het uitbrengen van codes van goede praktijk;
- het verrichten, het laten verrichten of het opleggen van specifieke beheer- of bestrijdingsacties;
- het sluiten van overeenkomsten met provinciale of lokale overheden of met rechtsonderhorigen, organisaties of verenigingen, met het oog op het opzetten van regionale of plaatselijke beheer- of bestrijdingsacties;
- als het gaat over invasieve soorten, het beperken of verbieden van het onder zich hebben, het vervoeren, het verhandelen of het ruilen, te koop of in ruil aanbieden van specimens of eieren van de soorten in kwestie, het kweken, het toestaan zich voort te planten, te worden gekweekt of geteeld..
De regeling wordt vastgesteld door de minister en geldt voor maximaal 5 jaar. Ze kan verlengd worden.
Bestrijding na voorafgaande melding
Het Soortenbesluit voorziet ook een aantal bestrijdingsregelingen die na voorafgaande melding aan het ANB kunnen uitgevoerd worden.
De volgende soorten zijn bestrijdbaar volgens de vermelde redenen en in de vermelde periode :
- om belangrijke schade aan professioneel geteelde gewassen te voorkomen kan de bestrijding van zwarte kraai (Corvus corone corone), ekster (Pica pica) en kauw (Corvus monedula) gedurende het hele jaar worden uitgeoefend. De bestrijding van overzomerende brandganzen (Branta leucopsis) kan worden uitgeoefend in de periode van 1 mei tot en met 30 september;
- om belangrijke schade aan professionele fruitteelt te voorkomen, kan de bestrijding van spreeuw (Sturnus vulgaris) worden uitgeoefend in de periode van 15 mei tot en met 31 augustus en van gaai (Garrulus glandarius) in de periode van 1 juli tot en met 31 oktober;
- om de wilde fauna en flora te beschermen, of de natuurlijke habitats in stand te houden, kan bestrijding van zwarte kraai (Corvus corone corone) en ekster (Pica pica) gedurende het hele jaar worden uitgeoefend. De bestrijding van overzomerende brandganzen (Branta leucopsis) kan worden uitgeoefend in de periode van 1 mei tot en met 30 september.
De exacte bepalingen en voorwaarden zijn vermeld in bijlage 3 van het SB.
Meer info vind je ook op: www.natuurenbos.be/beleid-wetgeving/natuurbeheer/soortenbescherming(opent nieuw venster)
Aanpak invasieve exoten
De meeste uitheemse soorten geven geen problemen omdat ze niet kunnen overleven in onze natuur, of omdat ze niet uitgroeien tot een plaag, of omdat ze geen schade aanrichten Maar als een uitheemse soort zich vestigt én zich sterk uitbreidt, kan die wel enorme schade of overlast veroorzaken. In dat geval spreekt men van een 'invasieve’ uitheemse soort, ook wel 'invasieve exoot' genoemd.
Invasieve exoten kunnen:
- inheemse soorten onderdrukken of opeten
- ziektes overdragen naar andere soorten
- een gevaar vormen voor de volksgezondheid (bijv. Reuzenberenklauw of Alsemambrosia)
- economische schade berokkenen (bijv. omdat de bevaarbaarheid van waterlopen in het gedrang komt)
Invasieve exoten kunnen worden aangepakt door middel van preventie, door snel in te grijpen, of door een aangepast beheer. Hiertoe zijn maatregelen voorzien in de Europese en Vlaamse wetgeving.
- Invasieve exoten die op de lijst staan van de Europese verordening n° 1143/2014 mogen niet worden gehouden, gekweekt, vervoerd, gebruikt, uitgewisseld, of worden toegestaan om zich voort te planten.
- Er is ook een verbod op import en handel. Afwijkingen op het importverbod behoren tot de bevoegdheid van de federale overheid. Afwijkingen op het handelsverbod behoren tot de bevoegdheid van de Europese Commissie.
- Het is nooit toegestaan om (invasieve) exoten vrij te laten in het milieu.
- Lidstaten moeten een monitoringsysteem op poten zetten om de aanwezigheid van invasieve exoten zo snel mogelijk op te sporen.
- Indien een soort van de lijst wordt waargenomen dient ze zo snel mogelijk bestreden te worden. De bestrijding van die soorten is nu ook mogelijk gemaakt via het Soortenbesluit. Hiervoor werd een extra bijlage toegevoegd aan het Soortenbesluit: bijlage 3/A waarin alle voorwaarden zijn opgenomen.