Bouwen aan groenexpertise

Muurhavikskruid

Hieracium murorum

Hoogte plant

Minimaal:
20cm
Maximaal
60cm

Licht

Min:
schaduw
Max:
half schaduw

Voedsel

Min:
voedselarm
Max:
voedselarm

Bloeiperiode

Vanaf:
mei
Tot:
juli

Vocht

Min:
droog
Max:
vochtig

Bloemkleur

geel
Areaal:

Als een gevolg van taxonomische problemen is het zeer moeilijk een juist beeld te schetsen van het areaal van muurhavikskruid. De groep 'muurhavikskruid', een omschrijving die in diverse flora’s wordt gehanteerd, komt voor over een groot deel van Europa en in het aansluitende deel van West-Azië. In Wallonië is muurhavikskruid vrijwel overal algemeen.

Verspreiding in Vlaanderen:

In Vlaanderen is muurhavikskruid een vrij zeldzame en achteruitgaande soort. In de Leemstreek is ze achteruitgegaan op de boslocaties. Vaak treft men ze alleen nog in eerder kleine aantallen aan. Dat heeft vooral te maken met het veranderde bosbeheer. Tijdens de eerste karteerperiode waren de effecten van het traditionele hak- en middelhoutbeheer nog voelbaar door de aanwezigheid van meer licht in het bos, wat grotere populaties opleverde. Nu is dat niet meer het geval. Ook het feit dat er nu doorgaans meer strooisel in het bos ligt dan vroeger, speelt in het nadeel van de plant. Ook op en rond muren gaat de soort achteruit omdat ze op gebouwen vaak actief bestreden wordt, maar ook door het gebruik van een andere mortelsamenstelling. Langs houtkanten en holle wegen heeft muurhavikskruid dan weer vaak te lijden van mestinspoeling.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
overwinterend groen
Levensvorm:
hemicryptofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
eenzadige dopvrucht of noot
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
wind
Indigeniteit:
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg licht:
tussen schaduwplanten en half-schaduwplanten
Ellenberg vocht:
indicator van matig vochtige standplaatsen
Ellenberg pH:
matige zuurindicator, op sterk zure tot zwak basische bodems
Ellenberg voedselrijkdom:
stikstofarme bodem / matig stikstofrijke bodem
Ecologische amplitude:
brede amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
afreatofyt
Zuurtegraad bodem:
minimum zwak zuur tot maximum basisch

De havikskruiden vormen een uiterst ingewikkelde groep. Tussen de verschillende soorten bestaan overgangsvormen, wat een correcte determinatie bemoeilijkt. Het soortbegrip wisselt daarenboven nog al eens naargelang de flora. Wij hanteren LAMBINON et al. (2004). Muurhavikskruid houdt van matige schaduw, en groeit op matig droge tot matig natte, matig zure tot kalkrijke, eerder voedselarme gronden. De soort verkiest duidelijk lemige bodems of in ieder geval iets lemige zandbodems enerzijds en stenige of rotsige substraten anderzijds. Meestal groeit dit havikskruid op kale plekken zonder enige strooisellaag. De standplaatsen zijn divers. Dikwijls groeit de soort op muren (gebouwen, tuinmuren, keermuren) of aan de voet ervan, wat meteen verklaart waarom ze vaak waargenomen wordt in stedelijke gebieden. Vergelijkbaar zijn de groeiplaatsen op spoorwegterreinen en mijnsteenbergen. Daarnaast groeit de soort ook in bosranden, langs brede boswegen, op open plekken en langs oude houtkanten en hagen.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
niet bedreigd
Zeldzaamheid KFK-klasse:
132-228 kwartierhokken
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Paul Van den Bremt
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken