Kleine biesvaren
Isoetes echinospora
Infofiche
Hoogte plant
Minimaal:
5cm
Maximaal
25cm
Licht
Min:
half schaduw
Max:
lichte schaduw
Voedsel
Min:
voedselarm
Max:
voedselarm
Bloeiperiode
Vanaf:
juli
Tot:
september
Vocht
Min:
aquatisch
Max:
aquatisch
Bloemkleur
bloemdek ontbreekt
Bestuiving
waterbestuiving
Verspreiding (Atlas Flora 2006)
Het areaal van kleine biesvaren situeert zich vooral in het noordelijk halfrond. De soort leeft er in de gematigde en boreale streken van Noord-Amerika en Europa en meer gelokaliseerd in Azië. In Europa komt ze geregeld voor in de koelere, noordelijke gebieden: Schotland en vooral Scandinavië. Daarnaast heeft de plant geïsoleerde voorposten in West- en Midden- Europa en de Belgische vindplaatsen zijn als een dergelijke voorpost te beschouwen.
Verspreiding in Vlaanderen:
Kleine biesvaren is in België alleen bekend in Vlaanderen, waar de soort uiterst zeldzaam is. In de loop van de twintigste eeuw is kleine biesvaren verdwenen in de meeste van het handvol gekende sites, die bijna alle in de omgeving van Genk lagen. Tegenwoordig komt de soort misschien nog op twee plaatsen in Limburg voor, maar ze is op de klassieke vindplaatsen sinds 2000 niet meer teruggevonden. De belangrijkste oorzaken van de achteruitgang zijn verzuring, eutrofiëring en een verminderde dynamiek. In verband met dit laatste aspect valt op dat de soort in 1995 nog werd aangetroffen in een zwemvijver. Het is niet toevallig want juist in een dergelijk milieu wordt de bodem voldoende schoongespoeld door zwemmers.
Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Beschrijving
Zaad:
vanaf juli
tot september
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
zomergroen
hydrofyt
sporenplant
sporen
Vruchtkleur:
onopvallend
dieren (uitwendig)
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Milieu
0.00
0.00
half-lichtplanten
ondergedoken waterplanten
tussen matige zuurindicator en zwakke zuurindicator
zeer stikstofarme bodems
smalle amplitude
hydrofyt
Zuurtegraad bodem:
minimum zwak zuur
tot maximum zwak zuur
Habitat
Kleine biesvaren groeit op ondiepe plaatsen in zandige vennen. De standplaatsen mogen niet te vaak droogvallen. Kleine biesvaren plant zich voort door middel van sporen, die aan de basis van de bladrozet worden gevormd. Vegetatieve vermeerdering is niet bekend. De soort heeft nood aan voldoende erosiewerking door golfslag om zonder verder beheer stand te houden: dat kan alleen in vennen die groot genoeg zijn en waar aan de noordoostoever veel windwerking is. De bodemerosie zorgt voor het wegspoelen van bezinksel en andere voedselbronnen uit het oppervlakkige zand. Op die manier is het substraat voedselarm. Het oppervlaktewater is voedselarm, zwak zuur en zeer zwak gebufferd (dus gevoelig aan verzuring). Kleine biesvaren is een uitgesproken pionier en als lage rozetplant is de soort weinig opgewassen tegen grotere waterplanten. Het oppervlaktewater dient dan ook arm te zijn aan koolstofdioxide of bicarbonaat opdat concurrenten geen kans zouden krijgen: koolstof is meestal de groeilimiterende factor bij uitstek in zulke wateren. Kleine biesvaren wordt samen aangetroffen met soorten zoals oeverkruid en waterlobelia (RØRSLETT & BRETTUM 1989).
Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Status en bescherming
met uitsterven bedreigd
1-17 kwartierhokken
Relaties
- is een kenmerkende soort voor:
- is een indicator van een goede toestand voor:
Gebruikte begrippen en soorten
Samenwerking en referenties
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Floris Vanderhaege
Referenties
-
Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.
Cursussen en boeken
-
Bomenwijzer
Ga op zoek naar één of meerdere bomen die voldoen aan jouw criteria.
-
-
Test jezelf
Wat weet jij over natuur, natuurbeheer en -beleid? Een overzicht van onze populairste testen.
