Bouwen aan groenexpertise

Borstelbies

Isolepis setacea

Hoogte plant

Minimaal:
2cm
Maximaal
20cm

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
voedselarm
Max:
voedselarm

Bloeiperiode

Vanaf:
juni
Tot:
oktober

Vocht

Min:
nat
Max:
nat

Bloemkleur

bloemdek ontbreekt

Bestuiving

windbestuiving
Areaal:

Het areaal van borstelbies ligt vooral in West- en Centraal-Europa, noordwaarts tot Zuid-Scandinavië en zuidwaarts tot het noorden van het Iberisch Schiereiland, de Alpen en het grootste deel van de Balkan. De oostgrens van het kernareaal loopt tot Polen, Slowakije, Oostenrijk en Bulgarije. verder oostwaarts liggen geïsoleerde deelareaaltjes tot in Centraal-Azië, Noord-Indië en China. Verder is de soort te vinden in onder meer Noord-, Oost- en Zuid-Afrika en Australië, al is het niet altijd duidelijk of ze op al die plaatsen oorspronkelijk inheems is. In Noord-Amerika is de soort lokaal ingeburgerd. In Wallonië komt borstelbies overal vrij verspreid maar eerder zeldzaam voor. 

Verspreiding in Vlaanderen:

Op Vlaamse schaal is borstelbies vrij algemeen. De soort is het frequentst in de Duinen en de Kempen. Van de typische pioniers van het dwergbiezenverbond is borstelbies een van de meest algemene en minst bedreigde soorten. In vergelijking met de karteerperiode 1939-1971 is het aantal vindplaatsen zeer sterk toegenomen. Nochtans kunnen we moeilijk aannemen dat de soort reëel is vooruitgegaan. We vermoeden dat er gewoon veel beter naar deze weinig opvallende soort is uitgekeken. We hebben zelfs de indruk dat de soort in Vlaanderen in werkelijkheid nog veel algemener is dan weergegeven.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Zaadbank:
behoudt kiemkracht op lange termijn (zaden overleven op zijn minst 5 jaar, en vaak langer).
Kiemperiode:
vanaf Late voorjaar
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Bladseizoen:
overwinterend groen
Levensvorm:
hemicryptofyt
therofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
eenzadige dopvrucht of noot
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
dieren (uitwendig)
Verbreidingsstrategie:
een overblijvende zaad - of sporenbank
Indigeniteit:
inheems
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Levensstrategie volgens Grime:
CSR
Grime-competitiewaarde:
3.33
Grime-stresswaarde:
3.33
Grime-ruderaliteitswaarde:
3.33
Ellenberg licht:
tussen half-schaduwplanten en half-lichtplanten
Ellenberg vocht:
indicator van natte, waterverzadigde standplaatsen, maar ook bestand tegen overstromingen
Ellenberg pH:
matige zuurindicator, op sterk zure tot zwak basische bodems
Ellenberg voedselrijkdom:
stikstofarme bodems
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
vochtige freatofyt (fac.)
Zuurtegraad bodem:
minimumzwak zuur tot maximumzwak zuur

Borstelbies is een pionier van sterk door de mens vergraven of door natuurlijke omstandigheden verstoorde bodems. Het is een lichtminnende soort van vochtige tot natte, zandige tot zandlemige, kleiige of venige, matig zure en gewoonlijk tamelijk stikstofarme bodems. Ze kan massaal opduiken op kapvlakten op vochtige, open plaatsen met ietwat gecompacteerde bodem, vooral langs sleepsporen of in sporen van de bosbouwmachines.

Borstelbies groeit ook op droogvallende oevers van vennen, ontginningsputten van zand, klei en grind, pas afgegraven vijvers en aan de rand van duinpannen. Verder gedijt het plantje ook in open vegetaties op de wand van greppels, sloten en beken. Andere groeiplaatsen zijn onder meer veepaadjes of kapotgetrapte plekjes in niet te voedselrijke natte graslanden en plagpekken in heiden. Ten slotte kan men borstelbies wel eens aantreffen in pioniersvegetaties op opgespoten terreinen. In al die situaties treedt de soort meestal onbestendig op, gebruikmakend van een grote zaadbank om ongunstige periodes door te komen.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
niet bedreigd
Zeldzaamheid KFK-klasse:
228-353 kwartierhokken
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Wouter Van Landuyt
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw.

Cursussen bij Inverde

Boeken