Bouwen aan groenexpertise

Bitter barbarakruid

Barbarea intermedia

Hoogte plant

Minimaal:
10cm
Maximaal
60cm

Licht

Min:
lichte schaduw
Max:
licht

Voedsel

Min:
matig voedselrijk
Max:
matig voedselrijk

Bloeiperiode

Vanaf:
april
Tot:
juni

Vocht

Min:
vochtig
Max:
vochtig

Bloemkleur

geel

Bestuiving

insektenbestuiving
Areaal:

Bitter barbarakruid komt voor in Zuid-, Midden- en West-Europa, en in Noord-Afrika (Atlasgebied). In Wallonië is de soort vermoedelijk het meest algemeen langs de Maas. Overal elders is ze, voor zover bekend, zeer zeldzaam.

Verspreiding in Vlaanderen:

Ook in Vlaanderen is bitter barbarakruid zeer zeldzaam. De soort komt er echter wel verspreid voor en vertoont bovendien een duidelijk positieve trend. Bitter barbarakruid is een weinig bekende soort, die vaak verward wordt met de andere soorten barbarakruid. De Belgische flora (LAMBINON et al. 1998) vermeldt dat ze sinds lang is ingevoerd in West-Europa. In de standaardlijst van de Nederlandse flora (TAMIS et al. 2004) stelt men dat de soort minstens sinds de zeventiende eeuw bekend is van Nederland.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart

Bitter barbarakruid is een tamelijk kleine plant waarvan alle bladeren geveerd zijn. De bovenste stengelbladen hebben een smalle eindslip, een of meer paren zijslippen en gewimperde oortjes. Hierin verschilt deze soort van Gewoon en Stijf barbarakruid, waarvan de bovenste bladeren minder diep ingesneden zijn en een grote eindslip hebben. De hauwen staan bij Bitter barbarakruid rechtop en vormen een dichte tros, die er onregelmatig uitziet.

Deze soort komt voor in West- en Zuid-Europa en het Atlasgebied. Tot voor kort werd zij in Nederland als adventiefplant beschouwd. Bij herbariumonderzoek is gebleken dat Bitter barbarakruid tientallen malen door floristen is verzameld zonder herkend te worden, doordat de planten voor andere Barbareasoorten werden aangezien. Er is geen reden om deze soort niet tot de Nederlandse flora te rekenen.

Als kleinste van de drie inheemse Barbarakruiden blijft zij gemakkelijk onopgemerkt. De tot dusver bekende vondsten zijn verspreid door een groot deel van het land gedaan, de meeste in veen- en kleistreken. Een algemene soort is Bitter barbarakruid in elk geval niet.

Voorzover bekend komt deze soort op soortgelijke plaatsen voor als Gewoon barbarakruid: open plekken in enigszins vochtige bermen, waar de grasmat niet gesloten is. Omdat het voorkomen van Bitter barbarakruid in Nederland nog onvoldoende bekend is, verdient deze soort speciale aandacht.

© E.J. Weeda, Nederlandse Oecologische flora, IVN, 1987 (deel 2).

 

Kiemperiode:
vanaf Herfst
Gebruik:
geen nuttig gebruik
Levensvorm:
hemicryptofyt
Geslachtsverdeling:
tweeslachtig
Vruchttype:
doosvrucht
Vruchtkleur:
onopvallend
Verbreidingswijze:
windstrooier
Indigeniteit:
neofyt
Herkomst:
oorspronkelijk inheems
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg licht:
lichtplanten
Ellenberg vocht:
indicator van matig vochtige standplaatsen
Ellenberg pH:
indifferent
Ellenberg voedselrijkdom:
stikstofrijke bodems
Ecologische amplitude:
smalle amplitude
Gebondenheid aan grondwater:
plaatselijke freatofyt

De biotoopvoorkeur van bitter barbarakruid in Vlaanderen is weinig bekend. WEEDA et al. (1987) vermeldt voor Nederland vooral veen- en kleibodems. Ook in Vlaanderen mogen we aannemen dat de soort vooral op alluviale klei groeit en dat ze vochtafhankelijk is. Overigens verdienen de milieuvereisten van de soort meer aandacht. De best bekende Vlaamse standplaats van bitter barbarakruid bevindt zich langs de Grens- maas. Daar komen drie verschillende soorten barbarakruid voor, die qua standplaats netjes van elkaar gescheiden zijn. Bitter barbarakruid staat er massaal (duizenden exemplaren) in het mooiste schraalgrasland van de Maasvallei, te Meeswijk, temidden van een interessante begroeiing met steenhoornbloem, viltganzerik, gewone reigersbek, vroegeling, zandhoornbloem, zandmuur enz.

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Rode lijst:
criteria niet van toepassing
Zeldzaamheid KFK-klasse:
18-59 kwartierhokken
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Arnout Zwaenepoel

Cursussen bij Inverde

Boeken