Hoe kan je houtsnippers of -chips drogen?

Het drogen van houtsnippers of -chips duurt onder goede omstandigheden (onder afdak, goed doorlucht) minimaal 5 tot 8 maanden. Door geforceerd drogen met een constante luchtstroom kan sneller een vochtgehalte van 30% bereikt worden. Hierbij wordt door de stapel biomassa, lucht geblazen zodat het vocht sneller kan verdampen. Zonder geforceerde droging duurt de droging tot 30% vocht, mogelijk enkele jaren. Geforceerd drogen vergt wel een input van energie, en houdt dus een kost in. In de buitenlucht onder een zeil kunnen houtsnippers of -chips gedroogd worden tot 35% vocht, onder een afdak tot nog lagere waarden. Er zijn speciale zeilen met een ademende stof. Deze houden het regenwater tegen maar laten verdamping toe.

Hoop houtsnippers, verkeerde manier van opslag (Inverde, Bert Geeraerts)

1. Natuurlijke manier van drogen

De laagste kost voor het drogen van houtchips krijg je als je gebruikt maakt van natuurlijke processen, zoals broei en wind. Wanneer je het tak- en tophout eerst stapelt en nog enkele maanden laat liggen op een voor wind bereikbare plaats verliest het op enkele maanden tijd nog 10 tot 15% van zijn vocht. Dit proces heet zomerdroging en zorgt er voor dat bij het verchippen de houtchips een beduidend lager startvochtgehalte hebben van tussen de 40 tot 50% dan wanneer ze direct verwerkt worden. Het voordeel hiervan is dat op die manier het broeiproces (natuurlijke droging van houtchips) ingekort kan worden tot enkele maanden zonder dat er een groot kwaliteitsverlies kan optreden. Bij vers verwerken zijn vochtgehaltes van 52 tot zelfs 67 % mogelijk zodat het zeer lang duurt vooraleer het vochtgehalte onder de 35% (bewaarbaar) zakt. Hierdoor krijgen ongecontroleerde broei en schimmels meer kans om het product aan te tasten.
Om de chips op een natuurlijk wijze te kunnen drogen met gecontroleerde broei is het noodzakelijk dat aan een aantal voorwaarden is voldaan:
  • Zo mag de hoop maximaal 9m hoog zijn. Bij hogere hopen zal de temperatuur in de kern stijgen tot 95°C wat mogelijk zelfontbranding tot gevolg heeft. Hopen tot 8m zijn ideaal en hebben een temperatuur die lager dan 80°C ligt;
  • De breedte van de hoop wordt bepaald door de hellingshoek van de hoop. Deze moet 45 graden zijn ten opzichte van het oppervlak;
  • Ook de grootte van de chips heeft een invloed op het droogproces. Hoe groter de chips, hoe beter de lucht kan doorstromen en hoe sneller het vochtgehalte van de chips daalt. Chunks zijn grote chips en drogen beter;
  • Fijn en heterogeen materiaal (bladeren, verschillende vochtgehaltes) is ook te vermijden;
  • Vermijd groen materiaal. Laat indien mogelijk eerst de bladeren en naalden van de takken vallen, vooraleer je de houtige biomassa gaat verwerken tot chips.
Het buiten laten drogen van chips onder een semipermeabel zeil is wel een mogelijke optie. Belangrijk is dat behalve vocht, ook de warmte kan ontsnappen doorheen het zeil. Om de convectie nog beter te laten verlopen worden er best aangepaste constructies en schouwen aangebracht zodat er een nog betere uitwisseling van waterdamp ontstaat en de chips sneller kunnen drogen.

2. Geforceerd drogen

Bij natuurlijke droging laat gecontroleerde broei de chips drogen. Bij geforceerde droging wordt er warmte toegevoegd om het droogproces te versnellen. Ook kan een luchtstroom door de opgeslagen biomassa worden gedreven, die de droging versnelt. Beide vormen van geforceerde droging houden input van energie in, en zijn vrij kostelijk. Om die reden is het belangrijk om op zoek te gaan naar lokale samenwerkingsverbanden. Misschien ligt er in de buurt een vergister of een bedrijf dat een overschot heeft aan restwarmte. Die restwarmte kan benut worden voor het geforceerd drogen van de houtsnippers. Uiteraard vraagt dit een afstemming met de producent van de restwarmte en aangepast materiaal, maar naar kostenefficiëntie zal het zeker een winst opleveren. Er bestaan volgende systemen van geforceerd drogen:
  • Banddrogers
  • Trommeldrogers
  • Kamerdrogers
  • Containerdrogers