Kappen van bomen buiten bossen: in VEN, SBZ en natuurreservaten
Vooraleer verder in te gaan op de eventuele vergunningsplicht volgens het Natuurdecreet (de omgevingsvergunning voor het wijzigen van vegetaties ofwel de vroegere natuurvergunning) voor het kappen van bomen, halen we eerst een aantal gebieden aan waarin de Vlaamse overheid extra maatregelen neemt om de natuur te beschermen. Het gaat om het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN), de speciale beschermingszones afgebakend in het kader van het Europese Natura 2000 Netwerk (SBZ's) en de natuurreservaten. Deze gebieden worden wettelijk verankerd in het Natuurdecreet van 21/10/1997. De besproken wetgeving vind je dus daarin terug.
Bomen kappen in VEN
Het Vlaams Ecologisch Netwerk is het geheel van gebieden met een actuele of potentiële hoge natuurwaarde waarin een specifiek beleid inzake natuurbehoud gevoerd wordt. Het spreidt zich als een lappendeken over Vlaanderen uit en bestaat uit ca. 92.000 hectare grote eenheden natuur (GEN) en grote eenheden natuur in ontwikkeling (GENO). Waar het VEN zich situeert, kan je opvragen via www.geopunt.be .
Om de natuurwaarden te beschermen binnen het VEN, stelt de overheid allerhande activiteiten verboden binnen VEN, daar waar ze buiten VEN vergunningsplichtig (omgevingsvergunning voor wijzigen van vegetaties) zijn gesteld. Zo ook het wijzigen van vegetaties en kleine landschapselementen zoals bomen, bomenrijen, houtkanten edm. Om de handelingen toch uit te kunnen voeren, is een ontheffing op het VEN-verbod nodig, geen vergunning!
-> onthoud dat wanneer je bomen wil kappen in VEN er een ontheffing nodig is op de VEN-verboden (de (natuur)vergunning speelt niet in VEN)!
Informeer bij ANB bij wie je precies de ontheffing moet aanvragen.
Bomen kappen in SBZ
Daar waar het VEN een Vlaams initiatief is, ontwikkelde de Europese Unie een eigen gebiedsgericht beleid waaraan alle lidstaten hun medewerking moeten verlenen. De grondslag ervan is terug te vinden in 2 Europese richtlijnen: de Vogelrichtlijn van 1979 en de Habitatrichtlijn van 1992. De Vogelrichtlijn beschermt in principe alle binnen de EU voorkomende vogelsoorten, de Habitatrichtlijn beschermt een aantal kwetsbare habitats binnen Europa maar is tevens gericht op de bescherming van kwetsbare planten- en diersoorten (andere dan vogels). Lidstaten zijn verplicht om ‘speciale beschermingszones (SBZ)’ af te bakenen waarbinnen soorten en habitats bijzonder beschermd worden. Samen vormen deze gebieden het Natura 2000 netwerk.
Binnen SBZ's geldt de vergunningsplicht (omgevingsvergunning voor het wijzigen van vegetaties, de vroegere natuurvergunning)! Bovendien moet iedere betekenisvolle aantasting van de natuurwaarden binnen SBZ vermeden worden. Of een bepaalde activiteit een betekenisvolle aantasting betekent, wordt bekeken in een passende beoordeling. Dit is een soort mini-milieueffectenrapport waarin de effecten van de activiteit op de natuurwaarden worden ingeschat.
-> onthoud dat binnen SBZ een omgevingsvergunning voor vegetatiewijzigingen (vergunningsplicht vanuit het Natuurdecreet, oude benaming: 'natuurvergunning') moet worden aangevraagd voor het kappen van bomen. Het kan zijn dat er ook een passende beoordeling moet worden opgemaakt. Of dit het geval is, bespreek je met ANB.
Bomen kappen in natuurreservaten
Art. 35 § 2 Natuurdecreet somt een aantal verbodsbepalingen op die gelden in de natuurreservaten. Ontheffing kan worden voorzien in het goedgekeurde beheerplan.
Moeten er bomen gekapt worden in natuurreservaten dan zal dit doorgaans voorzien zijn in het goedgekeurde beheerplan. In deze gevallen kan er gekapt worden zoals beschreven in het goedgekeurde beheerplan. Kappingen van bomen die niet in het beheerplan zijn opgenomen, zullen een ontheffing op die verbodsbepalingen nodig hebben. Contacteer in dit geval ANB.
