Andere manieren om houtige biomassa te meten

In de loop der jaren werden er reeds heel wat gegevens over volumes en tonnages verzameld. Indien deze gegevens volledig zijn en op een correcte manier verwerkt werden, kan je ze gebruiken om een inschatting te maken van de volumes die op een vergelijkbare locatie zouden kunnen vrijkomen. Bepaalde inventarisatiemethoden zoals een landschapsscan werken op basis van dit principe en stellen de beheerder in staat om een prognose van het aanbod houtige biomassa in een gebied te maken.
Inschatten volumes op landschapsniveau (Inverde, Bert Geeraerts)

Een inschatting op landschapsniveau

Een manier die o.a. het regionaal landschap Lage Kempen toepast om het volume houtige biomassa uit het landschap in te kunnen schatten is een ‘landschapsscan’. Deze snelle manier van volume- en oppervlaktebepaling helpt de beheerder om een inschatting te maken van de hoeveelheden waar hij zeker kan over beschikken. Bij een ‘landschapsscan’ wordt er namelijk enkel rekening gehouden met wat er minimaal te oogsten valt. Dit zorgt uiteraard voor een onderschatting, maar het voordeel is echter dat men zich niet laat verleiden tot onrealistisch hoge voorraden die men achteraf toch niet kan oogsten, omdat ze bijvoorbeeld eigendom zijn van een andere eigenaar. In combinatie met een digitaal inventarisatieplatform kunnen deze gegevens vanuit het veld ingevoerd worden. Dit geeft als voordeel dat er sneller inschattingen gemaakt kunnen worden dan met klassieke vormen van volumebepalingen. Hoewel de werkelijk hoeveelheden op die manier niet bepaald kunnen worden hoeft dit zeker geen probleem te zijn. De afgevoerde hoeveelheden kunnen namelijk achteraf door weging bepaald worden.

Gegevens uit vorige metingen en hun bruikbaarheid in de toekomst

Het vraagt natuurlijk een grote tijdsinvestering om alle geoogste volumes en tonnages per gebied in kaart te brengen en te koppelen aan een databank, op langere termijn helpt het echter wel bij het maken van een prognose van de oogstbare hoeveelheden per gebied. Dat is belangrijk om ook een op middellange termijn over voldoende oogstlocaties te beschikken en om het bundelen van meerdere locaties mogelijk te maken. Bovendien helpt het bij het bepalen van een strategie om het oogsten en verwerken van de verschillende locaties beter op mekaar af te stemmen. In het kader van actieplan 12.5: inventarisatie biomassarestproducten (doelstelling van OVAM), werken de grootste terrein beherende organisaties in Vlaanderen samen om de vrijgekomen stromen houtige, maar ook kruidige biomassa uit hun gebieden en de traceerbaarheid ervan in kaart te brengen.
Volumebepaling harvester (Inverde, Bert Geeraerts)

Gegevens uit de boordcomputer van de harvester

Harvesters zijn houtoogstmachines die vooral ingezet worden in homogene naaldboombestanden. Soms ook in loofhout, al is dat eerder beperkt. In de boordcomputer van een harvester kunnen een aantal criteria zoals de stamlengte en aftopdiameter vastgelegd worden en gegevens zoals het volume, de oogstduur, het verbruik… verzameld worden. De lengte wordt gemeten door de meetwielen, de diameter door de stand van de loopwielen. De boordcomputer kiest de aftopdiameter die het dichtste bij de ingegeven sortimentlengte ligt. Bij het oogsten met de harvester zal de boordcomputer enkel het geoogste volume van het spilhout berekenen. Het tak- en tophoutvolume wordt niet opgemeten.

Inventarisatie met behulp van lasertechnologie

Om de efficiëntie van bestandsopnames te verhogen werden er in de loop der jaren systemen ontwikkeld die door middel van een krachtige laser en reflectiedetectoren een beeld vormen van het aandeel houtige biomassa dat zich in het terrein bevindt. De Lidar-methode (Laser Imaging Detection And Ranging) is een techniek waarbij laserlicht wordt uitgestraald van op de grond of vanuit de lucht. Het bos reflecteert de straling die dan wordt opgevangen door een detector. De tijd tussen het uitstralen en opvangen van de straling indiceert de hoogte van de vegetatie. Deze methode creëert een beeld van de 3D-structuur en de vegetatiegrenzen. Ook hier kunnen er problemen opduiken als de percelen zeer heterogeen zijn. Naar deze recent ontwikkelde techniek moet nog veel verder onderzoek worden verricht. Een bijkomend nadeel is de hoge kostprijs van het toestel, namelijk 15.000 à 60.000 euro.

Aanwas- en productietabellen

Deze tabellen worden gebruikt voor homogene bestanden en zijn meestal ongeschikt voor volumebepalingen bij heterogene begroeiingen.