Beschrijving:
Betonie is een lipbloemige met paarse bloemen. Zoals alle lipbloemige heeft hij kruisgewijs tegenoverstaande bladeren en een vierkante stengel. De bloemen staan bijna allemaal dicht opeen aan het eind van de stengel. De onderlip van de bloem is bij Betonie groter dan de bovenlip. De bladeren zijn gekarteld en hebben een hartvormige voet. Hoe lager het blad staat hoe langer de bladsteel is. Op de stengel staan hoogstens 3 gewone bladparen, met daartussen lange bladloze stengelleden.
Verwarring mogelijk met
De vorm van het blad, de weinige bladparen en de lange stengelleden zijn typisch. Samen met de paarse bloemen die bijna allemaal bovenaan staan is verwarring met andere soorten meestal uitgesloten.
Gewone brunel heeft ook bloemen die bijna allemaal bovenaan staan. Maar de bloemkleur is meer blauw en de bladeren zijn niet gekarteld. Moerasandoorn heeft ongeveer dezelfde kleur van bloem maar heeft netelvormige bladeren en de bloemen staan in kransen.
Beheer:
De schrale graslanden en schrale bosranden waarin Betonie staat beheer je door begrazing of maaibeheer in de periode eind augustus tot september. Schrale graslanden beheer je laat in het jaar omdat een aantal soorten in dit type van grasland vrij laat in bloei en zaad komen. Normaal moet 1 maaibeurt in deze schrale vegetaties volstaan eventueel kan je nog nabegrazen. Bosranden maai je niet elk jaar maar om de 2 of 3 jaar.
Habitat:
Betonie groeit in grazige vegetaties op vochtige, voedselarme, zwak zure tot basische bodems. De soort staat zowel in zomen van bossen als in onbemeste graslanden.