Bouwen aan groenexpertise

Hemelboom

Ailanthus altissima

De Hemelboom is een middelgrote boom met een losse, onregelmatige kroon van opwaarts gerichte takken. De bladeren zijn geveerd, groot (tot 60 cm lang), en staan voornamelijk aan het uiteinde van de takken. Het bloemgestel is een pluim. De vruchten zijn gevleugeld, wat de verspreiding via wind en water ten goede komt. Bekijk ook de herkenningsfiche op waarnemingen.be(opent nieuw venster).

Beheer:

Zaailingen dienen met wortel te worden verwijderd. Grotere planten kunnen omgezaagd worden, of kunnen worden geringd. Bij ringen dient opgevolgd te worden of er onder de ring nieuwe uitlopers gevormd worden die eventueel dienen verwijderd te worden.

Hoogte plant

Minimaal:
50cm
Maximaal
2500cm

Bloeiperiode

Vanaf:
mei
Tot:
juli

Bloemkleur

groen

Bestuiving

insektenbestuiving
Areaal:

Hemelboom is inheems in China. In Europa werd hij als sierboom in 1751 ingevoerd in Engeland door een Franse Jezuïet (SHAH 1997). In Vlaanderen is de verspreiding momenteel vooral gebonden aan stedelijke omgeving. Vooral in Antwerpen, Gent en Brussel is het een algemene soort, maar ook in Kortrijk, Brugge, Roeselare, Mechelen en Leuven is Hemelboom aangetroffen. Ook langs spoorwegen komt ze voor, bijvoorbeeld langs de lijn Gent-Aalst-Brussel. Overigens is Hemelboom ingeburgerd aan de Westkust. Ook in Wallonië is Hemelboom aanwezig.

Verspreiding in Vlaanderen:

In Vlaanderen is Hemelboom over het algemeen vrij zeldzaam, maar op sommige plaatsen is de soort duidelijk al algemeen verspreid en ingeburgerd. Haar uitbreiding in Vlaanderen als verwilderde soort is blijkbaar een recent verschijnsel. Bijna alle waarnemingen dateren van na 1990, met uitzondering van de omgeving van Gent (regelmatige waarnemingen vanaf 1984) en een waarneming in het Calmeynbos in De Panne (1986). De introductie in Gent dateert van de eerste helft van de twintigste eeuw, toen de soort hier en daar als laanboom aangeplant werd. Via de Leie en de Schelde heeft de soort zich in de stad op talrijke plaatsen op de kaaimuren gevestigd. De locatie in De Panne grenst aan villawijken en is ondertussen uitgegroeid tot een heus ‘Hemelboombos’. Het is weinig waarschijnlijk dat de opmars van Hemelboom in Vlaanderen al zou zijn afgelopen. Zeker langs spoorwegen liggen nog talrijke geschikte en voorlopig nog niet gekoloniseerde biotopen.

Legende: vierkant 1939-1971, stip 1972-2004:
Verspreidingskaart
Zaad:
vanaf augustus tot oktober
Kiemperiode:
vanaf April tot Mei
Gebruik:
siergewassen
Bladseizoen:
zomergroen
Levensvorm:
phanerofyt
Geslachtsverdeling:
eenslachtig, tweehuizig
Jarigheid:
meerjarig
Vruchttype:
noot
Vruchtkleur:
oranje
Verbreidingswijze:
wind
Verbreidingsstrategie:
een groot aantal wijd-verspreide zaden of sporen
zijdelingse vegetatieve voortplanting
Indigeniteit:
neofyt
Herkomst:
China
Grime-competitiewaarde:
0.00
Grime-stresswaarde:
0.00
Grime-ruderaliteitswaarde:
0.00
Ellenberg licht:
lichtplanten
Ellenberg pH:
zwakke zuurindicator tot zwakke base-indicator
Ellenberg voedselrijkdom:
uitgesproken stikstofrijke bodems

Hemelboom groeit vooral op goed gedraineerde bodems. In sommige duinbossen is de soort abundant aanwezig in de ondergroei. In het binnenland wordt hemelboom vooral gevonden op stenige substraten, zoals spoorwegbermen, braakliggende terreinen, muren enz. De soort is warmte- en lichtminnend en verdraagt goed droogte, vervuiling en verstoorde omstandigheden. In Vlaanderen komt hij hoofdzakelijk voor als pioniersboom in steden waar hij in staat is zich te vestigen in openingen van verhardingen, middenbermen, kaaimuren, enz. De boom is eveneens in staat verschillende bostypes te invaderen. In Midden-Europa is deze soort een belangrijke invasieve probleemsoort in de alluviale bossen langs de grote rivieren (bv. Donau).

Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Beschermd:
Nee
Zeldzaamheid KFK-klasse:
0 kwartierhokken
In samenwerking met:
Auteur atlasteksten:
Wouter Van Landuyt
Referenties
  • Van Landuyt W., Hoste I., Vanhecke L., Van den Bremt P. Vercruysse W. & De Beer D. (red.) 2006. Atlas van de Flora van Vlaanderen en het Brussels gewest. Nationale Plantentuin en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek i.s.m. Flo.Wer vzw

Cursussen bij Inverde

Boeken