Roerdomp

Botaurus stellaris

Rietmoerassen en de Roerdomp

Rietmoerassen en de Roerdomp

Wat is de link tussen een misthoorn, immitatieriet en alleenstaande moeders? Dat ontdekken we vandaag op dit plekje in Vlaanderen [verschijnt op kaart].Dit moerasgebied in Limburg is de thuis van een aantal vreemde vogels. Tussen het dichte riet vinden we de Roerdomp. Dit grappige exemplaar kan je herkennen aan zijn geelbruine kleur en zijn nek die redelijk dik en kort is voor iemand uit de reigerfamilie. De fijne v-patronen op zijn nek en lichaam maken hem bijna onzichtbaar als hij stilstaat tussen het riet. Hij laat zich dus niet graag zien, maar wel horen. Dat klinkt dan zo [THOOOOMP, THOOOMP] De Roerdomp is best kieskeurig als het op broeden aankomt. Enkel grote gebieden met veel open water vindt hij leuk. In het dichte riet, nét boven het waterpeil bouwt hij dan het nest. Ik zeg ‘hij’, maar het mannetje van de roerdomp trekt zich na het paren niet veel meer aan van het vrouwtje. Als alleenstaande moeder bouwt ze het nest, broedt ze de eieren uit en voorziet ze de kuikens van voedsel. Geen kleine opdracht voor de vogel. Die manier van broeden maakt de soort bovendien erg kwetsbaar. Wanneer mevrouw Roerdomp voedsel verzamelt, blijft het nest alleen en onbewaakt achter. Dat speelt in de kaarten van predatoren op zoek naar een mals kuiken. De volwassen Roerdomp heeft wel een geheim wapen tegen belagers. Als die onraad ruikt, dan gaat de vogel als een paal tussen het riet staan. Vogel in positie en de camouflage doet de rest. De Roerdomp brengt de vier seizoenen door in hetzelfde gebied. Daar eet hij kleine vis, amfibieën, insecten en af en toe een muis. Om te vissen staat hij in ondiep water of langs een schuine oever. En dan maar wachten tot er een onwetend visje aankomt. Omdat hij jaagt op het zicht, is het erg belangrijk dat het water voldoende helder is.Daarom is de juiste waterkwaliteit heel belangrijk voor de Roerdomp. Wanneer er teveel meststoffen in het water zitten, worden Algen daar erg enthousiast van. Zij komen dan snel in grote hoeveelheden, vertroebelen het water en maakt het vissen voor de Roerdomp onmogelijk. Naast de kwaliteit van het water is ook het waterpeil belangrijk. Omdat het nest vlak boven de oppervlakte is, zou een stijgend waterpeil grote schade aanrichten.Om de Roerdomp alle kansen te geven zijn er dus enkele belangrijke puzzelstukken die goed moeten zitten:[rust]Hoe rustiger de vogel kan broeden, hoe beter. Daarom hebben we hier een rieteiland aangelegd. Door de bodem te verhogen tot een halve meter onder het waterpeil, groeit hier volop riet. De Roerdomp broedt zo in alle rust en kalmte terwijl predatoren er wat beteuterd naar staan te kijken.[Voedsel]Natte graslanden, lage moerasvegetatie, open water,... Het zijn allemaal geliefde jachtgebieden voor onze vogel maar omdat het nest onbewaakt zo kwetsbaar is, zijn deze het beste allemaal dicht in de buurt. De oevers worden het beste schuin aangelegd en zonder veel hoge bomen in de buurt. Zo heeft de Roerdomp plekjes om te jagen, zónder dat roofvogels de wacht kunnen houden.[Waterkwaliteit]Water is een cruciale factor voor deze vogel. Zoet, helder water met een constant peil is daarvoor erg belangrijk. In dit moerasgebied wordt het water daarom eerst langs enkele vijvers gestuurd die een groot deel van de meststoffen opnemen. Het arme, heldere water, komt dan uiteindelijk in de habitat van de Roerdomp terecht. Een overloopsysteem zorgt ervoor dat het waterpeil altijd constant blijft.Zoals je ziet is onze Roerdomp een beetje een vreemde vogel maar daarom niet minder waardevol. Komaan, laat je nog eens horen!  [THOOOOMP, THOOOMP]

 

Beschrijving: 

De Roerdomp is een middelgrote, gedrongen, geelbruine reiger met een relatief korte, dikke nek, losse keelveren en relatief korte poten. De bovendelen vertonen een ingewikkeld patroon van zwarte V-vormige tekeningen op een lichtbruine grondkleur. Dit vormt de perfecte camoufladge tussen rietstengels.

Beheer: 

Het gericht aankopen en natuurherstel van (voormalige) broedgebieden kan de ongunstige situatie van de Roerdomp in Vlaanderen keren. Met het oog op duurzame en grotere kernpopulaties moet er gestreefd worden naar het creëren van grotere, meer aaneengesloten moerasgebieden met uitgestrekte en waterrijke rietlanden. Het territorium van een mannetje in het broedseizoen kan immers gemakkelijk 10 tot 20 ha bedragen.

Voor de Roerdomp werd een soortbeschermingsprogramma opgesteld, meer info vind je bij ANB.