Bouwen aan groenexpertise

Fuut

Podiceps cristatus

De Fuut is een middelgrote, slanke watervogel met een nogal lange, dunne hals. Het lichaam is overwegend bruin, met een witte buik. De hals en kop zijn grotendeels wit; de kruinveren zijn zwart en achteraan verlengd, waardoor een kort kuifje wordt gevormd. Tussen het oog en de snavel loopt een zwarte lijn. In broedkleed krijgt de soort verlengde wangveren, die roestbruin zijn met zwarte toppen. In vlucht valt zijn rank silhouet op en toont de bovenvleugel een bont zwart-wit patroon.

Beheer:

Essentieel is het in stand houden van een goede waterkwaliteit, zowel in de broed- als overwinteringsgebieden. In de overwinteringsgebieden is rust belangrijk. Op zee is vooral de bestrijding van olievervuiling van belang, door te sensibiliseren en het nemen van preventieve maatregelen, zoals de regulatie van de afvalverwerking in havengebieden, technische maatregelen aan boord van schepen en controles op zee.

Essentieel is het in stand houden van een goede waterkwaliteit, zowel in de broed- als overwinteringsgebieden. In de overwinteringsgebieden is rust belangrijk. Op zee is vooral de bestrijding van olievervuiling van belang, door te sensibiliseren en het nemen van preventieve maatregelen, zoals de regulatie van de afvalverwerking in havengebieden, technische maatregelen aan boord van schepen en controles op zee.

Leefgebied en trend

De Fuut is een middelgrote, slanke watervogel met een nogal lange, dunne hals. Het lichaam is overwegend bruin, met een witte buik. De hals en kop zijn grotendeels wit; de kruinveren zijn zwart en achteraan verlengd, waardoor een kort kuifje wordt gevormd. Tussen het oog en de snavel loopt een zwarte lijn. In broedkleed krijgt de soort verlengde wangveren, die roestbruin zijn met zwarte toppen. In vlucht valt zijn rank silhouet op en toont de bovenvleugel een bont zwart-wit patroon. Meer nog dan Geoorde Fuut en Dodaars is Fuut afhankelijk van een gezond visbestand in onze waterrijke gebieden. Het is dan ook hoopgevend dat er steeds meer positieve berichten zijn mbt de verbetering van de algemene waterkwaliteit en de diversiteit van vissoorten in Vlaanderen. Nestgelegenheid is een andere belangrijke factor die lokaal voor flinke schommelingen in de aantallen kan zorgen. Fuut is een soort die momenteel tussen de mazen van het ABV- en BBV-meetnet invalt. Door de ontwikkeling van nieuwe online applicaties en vooral door de opstart van het nieuwe atlasproject zullen we binnen enkele jaren in staat zijn een meer nauwkeurige aantalsschatting voor Vlaanderen op te stellen. Regionale gegevens wijzen intussen overwegend op een stabilisatie van de aantallen. Net zoals bij de andere futensoorten profiteert ook Fuut van de nieuwe natuurontwikkeling in het kader van het Sigma-plan, zij het in wat lagere aantallen.

Ecologie:

De Fuut broedt aan allerlei natuurlijke of artificiële waterpartijen waar voldoende kleine vissen beschikbaar zijn en waar een rietkraag of overhangende bomen en struiken bescherming bieden voor het drijvende nest dat bestaat uit een hoop plantenmateriaal. De laatste jaren neemt de soort steeds meer genoegen met kleine vijvers en nestelt hij zelfs in steden. In de winter verzamelen zich grote groepen op ijsvrije waters zoals havendokken en grote plassen. Het voedsel bestaat voornamelijk uit kleine vissen die al duikend bemachtigd worden.

Rode lijst:
Niet bedreigd
Habitatrichtlijn 2:
Nee
Habitatrichtlijn 4:
Nee
Vogelrichtlijn:
Nee
Jachtwild:
Nee
Invasieve exoot:
Nee
Soortenbesluit:
Categorie 2 (Beschermd 2)
Status:

Noordzee: Doortrekker/overwinteraar in internationaal belangrijke aantallen (geregeld >1% van de biogeografische populatie in 1 of meerdere gebieden).

Rode Lijst POP-VL KT-VL LT-VL KT-BEL LT-BEL Trend Europa
Momenteel niet in gevaar 1000-1500 Stabiel Stabiel +47% Toename Stabiel
  • Rode lijst: De Rode Lijst-status van de soort in Vlaanderen op basis van Devos et al. (2016)
  • Pop VL: de minimale en de maximale broedpopulatie in Vlaanderen in de periode 2013-2018.
  • KT-Trend: de kortetermijntrend (2007-2018) van de broedpopulatie; VL= Vlaanderen, BEL= België
  • LT-Trend: de langetermijntrend (1980-2018) van de broedpopulatie; VL= Vlaanderen, BEL= België
  • Trend Europa: de gerapporteerde trendrichting op basis van data verzameld in 26 Europese lidstaten in de periode 2008-2018 (bron: www.ebcc.info(opent nieuw venster))
  • NS = niet significant
Bedreigingen:

Zeer nadelig voor de soort zijn watervervuiling, drooglegging, nestverlies door te zware golfslag als gevolg van toenemend vaarverkeer of recreatie en sterke verstoring in artificiële broedsituaties door onvoldoende beschutting (o.a. in stedelijke gebieden). Op zee vormen olievervuiling en verstoring een bedreiging.

In samenwerking met: