Bouwen aan groenexpertise

BWK: Dijk, verlaten spoorweg (kd, ks)

BWK-codes: kd ks

Dijken (kd) en verlaten spoorwegen (ks) vormen relatief lange lijnvormige elementen. Ze zijn heel herkenbaar en structuurbepalend in het landschap. Deze aangelegde infrastructuren herbergen vaak botanisch interessante vegetaties. Daarom is ernaar gestreefd steeds de begroeiing te specificeren.

Uitgebreid:

Het vegetatietype dat zich op de dijk of verlaten spoorweg bevindt, is stelselmatig weergegeven. De aanwezigheid van geasfalteerde jaag- of fietspaden komt niet tot uiting in deze kartering. De toevoeging ‘weg’ is enkel doorgevoerd wanneer het een door auto’s bereden openbare weg betreft. Hoewel dijken in de regel zoveel mogelijk uitgedigitaliseerd zijn, is om de leesbaarheid van de kaarten te bevorderen bij smalle waterlopen geopteerd voor het complex wat+kd+biotoop. In gebruik zijnde spoorwegen zijn gekarteerd als ‘spoor’. Als hierlangs brede bermen of houtige vegetaties voorkomen, zijn deze afzonderlijk in kaart gebracht. Ze vallen niet onder de karteringseenheid ks.

Variatie:

Kd°: lage, weinig opvallende, afgegraven, recent met puin aangelegde dijken zijn als kd° aangeduid. De ontwikkelingsgraad van de vegetaties op de dijk of verlaten spoorweg wordt weergegeven met bijkomende karteringseenheden. Kanaaldijken of dijken van smallere waterlopen zijn niet altijd consequent met de karteringseenheid kd aangeduid. De grazige bermen of bomenrijen op dergelijke dijken zijn vaak wel als lineaire polygonen weergegeven, echter zonder vermelding van kd. Dijkjes of brede oeverwallen langs smallere waterlopen zijn in vele gevallen over het hoofd gezien en gaan op in de aangrenzende biotopen. Opgehoogde stroken grond die rond gegraven vijvers aangelegd werden, zijn meestal niet als kd benoemd. Zo zijn naast elkaar liggende vijvers, die van elkaar gescheiden zijn door wallen waarop populieren staan, zonder meer als aer+kbp in kaart gebracht. Soms zijn opvallende dijken rondom een vijver wel weergegeven door toevoeging van kd aan het complex of vormt deze dijk een apart lijnvormig vlak, bv. kd+biotoop.

Verspreiding:

Het beeld van de verspreidingskaart wordt vooral bepaald door de dijken. Verlaten spoorwegen komen veel minder voor. Vooral de dijken langs de grote rivieren en kanalen vallen op, net als enkele verlaten spoorwegverbindingen zoals de as Landen-Sint-Truiden-Tongeren.

Verspreidingskaart Dijk, verlaten spoorweg
Waardering:
Biologisch waardevol, met uitzondering van kd° dat ‘biologisch minder waardevol’ is. De waardering wordt echter bepaald i.f.v. de biotopen die er voorkomen. Zo is een dijk met mesofiel hooiland (kd+hu) ‘biologisch zeer waardevol’. De complexen kd+weg en ks+weg krijgen, zonder bijkomende karteringseenheden, ‘biologisch minder waardevol’ als waardering.
Habitatrichtlijn:
mogelijk Bijlage I-habitattype (zie Natura 2000 typologie)
Natuurdecreet:
Vergunningsplicht wijziging ‘kleine landschapselementen’. De aanwezige biotoop bepaalt bovendien of er al dan niet een vergunningsplicht vegetatiewijziging ‘historisch permanent grasland’ is.
Mestdecreet:
Dijken vallen al dan niet onder het mestdecreet afhankelijk van de aanwezige biotoop.
Bosdecreet:
Niet onderhevig aan het bosdecreet, tenzij er een houtkant of bosstrook van meer dan 10 meter breed aanwezig is. Deze vallen onder de definitie ‘bos’ volgens het bosdecreet.
In samenwerking met:
Referenties
  • Vriens L., Bosch H., De Knijf G., De Saeger S., Guelinckx R., Oosterlynck P., Van Hove M. & Paelinckx D. (2011). De Biologische Waarderingskaart. Biotopen en hun verspreiding in Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Inbo.