Glyfosaat

Bij niet correct gebruik nemen de risico's voor milieu en menselijke gezondheid toe. Er bestaat dan ook heel wat wetgeving die het gebruik van pesticiden sterk beperkt. In Vlaanderen geldt er in principe een verbod op gebruik van pesticiden op terreinen die horen bij een openbare dienst, op wegbermen en langs spoorwegen (wetgeving duurzaam gebruik pesticiden). Deze wetgeving is niet van toepassing op land- en tuinbouwgebruik en op gebruik door particulieren. Daarnaast geldt ook een verbod in een strook van 6 m tot het talud langsheen oppervlaktewater (decreet integraal waterbeleid; 1 m bij land- en tuinbouwgebruik) en in waterwingebieden. Ook via de bos- en natuurwetgeving geldt een verbod maar niet in privé-bossen buiten het VEN. Van dit alles kan in specifieke gevallen worden afgeweken. Voor een aantal invasieve exoten bestaat een generieke afwijking voor gebruik van glyfosaat(Amerikaanse vogelkers, Japanse duizendknoop en Reuzenbereklauw), m.a.w. indien bestrijding met glyfosaat is opgenomen in een goedgekeurd beheerplan en aan een aantal randvoorwaarden is voldaan kan dit gebruikt worden. Voor bestrijding van alle andere soorten dient een gemotiveerde aanvraag tot afwijking worden ingediend bij de VMM. Dit wordt dan geval per geval overwogen. Zie http://zonderisgezonder.be(opent nieuw venster) Het product dat gebruikt wordt moet daarenboven nog in België erkend zijn. Een overzicht van alle in België erkende bestrijdingsmiddelen met glyfosaat als werkzame stof is te vinden op http://www.fytoweb.be(opent nieuw venster), de website van het erkenningscomité voor de bestrijdingsmiddelen voor landbouwkundig gebruik. Deze gewasbeschermingsmiddelen bestaan uit glyfosaatzout opgelost in water aan verschillende concentraties (vaak 360 of 450 g/l bij producten voor professioneel gebruik, soms maar ongeveer 7 g/l bij producten voor amateurgebruik). Er bestaan ook gewasbeschermingsmiddelen op basis van glyfosaat waarin andere gewasbeschermingsmiddelen zijn toegevoegd. Gebruik van dergelijke producten bij bestrijding van invasieve houtige exoten in bos- en natuurgebieden is niet toegelaten op alle terreinen die onder de hierboven vermelde wetgeving vallen. Ook de manier waarop het gebruikt wordt dient in België te zijn erkend (zie fytoweb.be). Stobbebehandeling, ringen met nabehandeling van het wondvlak en beperkte pleksgewijze toepassing van bladbehandeling zijn erkend voor toepassing op invasieve houtige exoten. Stengelinjectie is erkend voor toepassing op Japanse duizendknoop. Hak- en spuitmethode is niet erkend. Tenslotte dienen professionele gebruikers over een fytolicentie te beschikken. Niet-professionele gebruikers mogen enkel de zgn. amateurproducten gebruiken. (zie fytoweb.be). Herverdeling van pesticiden - aankopen van producten voor professioneel gebruik, verdunnen, in spuitflessen of potjes overgieten en aan particulieren of vrijwilligers geven voor bestrijding van invasieve exoten - is niet toegelaten. Tenslotte dienen gebruikers zich aan een reeks voorschriften te houden om gezondheids- en milieurisico's te beperken: - Volg steeds de handleiding en veiligheidsvoorschriften op de verpakking! - Gebruik de correcte verdunning (afhankelijk van de soort) - Gebruik een professionele rugsproeier met regelbare sproeikop of smeer in met een borstel - Gebruik het product enkel bij temperaturen aan de grond tussen O en 25 °C. - Gebruik niet voor (of tijdens of kort na) regen. De exacte duur hangt af van merk tot merk en is te vinden op de gebruiksaanwijzing en varieert tussen 1 en 5 uur. Kijk om de werken te kunnen plannen naar de lokale weersvoorspelling, aangevuld met de satellietfoto’s op www.buienradar.be(opent nieuw venster) “Regen” betekent in dit geval een kans van meer dan 40 % van meer dan 1 millimeter neerslag. - Pas dit niet toe op drassige standplaatsen, niet op plaatsen met veel amfibieën, ... - Plan zorgvuldig en volg de planning op. - Gebruik verse werkkleren en was de gebruikte werkkleren of gebruik een wegwerpoverall. - Draag oogbescherming indien er kans is dat opspattende druppels in de ogen terechtkomen (bijvoorbeeld bij klaarmaken verdunning of spoelen tank) - Zeer belangrijk: gebruik ALTIJD nitril of butyl rubberen handschoenen. Deze moeten voldoen aan volgende vereisten: * Categorie III volgens de PBM-Richtlijn 89/686/EEC * Prestatieniveau 3 (doorbraaktijd > 60 minuten) volgens NORM EN 374: 2003 * Mechanische risico’s code 4111 volgens NORM EN 388: 2003 * Matige weerstand tegen contacthitte; code x1xxxx volgens NORM EN407: 2004 Mits inachtneming van al deze randvoorwaarden is het risico voor milieu en gezondheid minimaal. Door medewerkers van het VITO werd een rapport opgemaakt over mogelijke impact van glyfosaat bij gebruik in bos- en natuurgebieden: “Eindrapport referentietaak adviesvraag: Volksgezondheidskundige en milieuaspecten van gebruik van glyfosaat-bevattende pesticiden in bos- en natuurgebieden.” Een pdf van dit rapport kan via email worden aangevraagd bij milieu.gezondheid@lne.vlaanderen.be Volledige referentie: COLLES, A., GEERTS, L., WELTENS, R. & SCHOETERS, G. 2013. Eindrapport referentietaak adviesvraag: Volksgezondheidskundige en milieuaspecten van gebruik van glyfosaat-bevattende pesticiden in bos- en natuurgebieden. Studie uitgevoerd in opdracht van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid: 2012/MRG/R/374. Mol: VITO.