Alserbos (Limburg, BEL)

Voorbeeldbos QD: Alserbos (Voeren)

Het Alserbos ligt in Voeren, nabij de loods van het Agentschap voor Natuur en Bos (Rullen 16). Het loopt in grote lijnen van op het plateau tot aan de valleiwand van de Voer. Na een turbulente geschiedenis met struweelvorming en ontginning voor landbouw, werd het bos door de Vlaamse Overheid aangekocht. Een deel geraakte bebost door spontane ontwikkeling (nu voornamelijk berk) en een ander deel werd aangeplant met gemengd loofhout. Het is in zo’n gemengde aanplanting van eind de jaren 1990 dat het QD voorbeeldperceel gelegen is. 

Alserbos - beuk nr14 bij tweede dunning
Alserbos - beuk nr14 bij tweede dunning (Robbie Goris)

Het voorbeeldperceel is 2,1 ha groot en is gelegen tussen de noordelijke poort van Alserbos, het wandelpad dat schuin op de helling loopt en de centrale bosweg die over het plateau loopt. Het is een gemengde aanplanting van eind jaren 1990 waarin eerder al een zuivering werd uitgevoerd en wat vormsnoei, vooral aan de beuken. 

Er zijn ruimingspistes met een tussenafstand van 40m in oost-westelijke richting gemaakt. In de 2 meest zuidelijke werden 25 QD bomen gemarkeerd en genummerd om de aanwas op te volgen. In de rest van het perceel werd dezelfde behandeling uitgevoerd, maar zijn de bomen niet genummerd. 

De eerste dimensionering gebeurde in de winter 2017-2018. De dunning werd motormanueel geveld en onttakt en het langhout werd met een trekpaard uitgesleept tot op de ruimingspistes. Van daar werd het met een tractor met sleeptang tot aan de stapelplaats gebracht. Deze eerste dunning (open zagen pistes + détourage QD-bomen) leverde ongeveer 30m³ brandhout op. 

In de zomer van 2018 werden de QD bomen opgesnoeid tot op 6-7 m hoogte. Bij sommige bomen was er amper snoeiwerk dankzij de natuurlijke stamreiniging. Het tegenoverstelde geval was QD boom nr. 17, een zwaarbetakte eik die erg drastisch werd gesnoeid. 

De tweede dimensionering gebeurde in de zomer van 2023. Eerder dat jaar, voor de start van het groeiseizoen, werden de QD bomen opnieuw ingemeten. Voorlopige analyse leert dat de eiken een gemiddelde jaarringbreedte van 2,3 mm hebben en de beuken 4,5 mm. 

Ook deze dunning gebeurde motormanueel. De dunningsbomen werden naar de piste toe geveld of bijgelierd, om vervolgens tot korthout opgewerkt te worden. Daarna werd het uitgereden met een uitrijwagen. Bij deze dunning werd ongeveer 35m³ brandhout geoogst. 

In de nazomer van 2023 werden de meest vitale QD bomen verder opgesnoeid tot een hoogte van 9 meter. Dit gebeurde met behulp van 3 Distel snoeiladders. Bij het snoeiwerk kon geobserveerd worden dat bijna alle snoeiwonden van 2018 volledig overwald zijn. Net zoals in 2018 werden enkele codominante bomen minder hoog opgesnoeid om kruinontwikkeling niet te hypothekeren.