Versnippering

Versnippering vormt in Vlaanderen één van de belangrijkste oorzaken voor de achteruitgang van de natuurwaarden. Dit uit zich in een daling van de oppervlakte natuur, een toenemende (onoverbrugbare?) kloof tussen deze steeds kleiner wordende natuurgebieden en bijgevolg in een stijging van het aantal en de grootte van de barrières voor plant- en diersoorten. Studies in Vlaanderen over bijvoorbeeld slanke sleutelbloem tonen aan hoe bosversnippering de kans op uitsterven voor deze soort vergroot doordat de voortplantingscapaciteit negatief beïnvloed wordt. Bij deze steeds kleiner wordende populatie is de hoeveelheid kort- en langstijlige individuen niet langer in evenwicht en zaadzetting is bij deze bloem alleen mogelijk wanneer pollen van een langstijlig individu op de stijl van een kortstijlig individu terechtkomen. Versnippering is nauw verwant met het verlies aan biodiversiteit. De aanpak van de versnipperingsproblematiek, ontsnippering genoemd, is dan ook hoofdzakelijk gericht op het instandhouden, herstellen en ontwikkelen van zogenaamde 'metapopulaties'. Metapopulaties zijn ruimtelijk gescheiden deelpopulaties van planten en dieren waarbij interactie en uitwisseling van individuen plaatsvindt. Om dit mogelijk te maken is het evenwel belangrijk dat er nog verbindingsmogelijkheden zijn tussen de verschillende populaties. Er moet dus ook een verbetering of herstel van de migratiemogelijkheden tussen habitats gebeuren, vb. door de aanleg van corridors of stapstenen. Daarnaast zijn echter bijkomende maatregelen nodig om de goede werking van deze verbindingsgebieden te verzekeren. vb. door de aanleg (en verbetering) van randzones die zorgen dat de overgang tussen natuur- en cultuurgebied (licht/donker, stil/lawaaierig) gemakkelijker gaat voor dieren zodat deze vlugger tot migratie overgaan, het opstellen van aangepaste bermbeheersplannen (zie ecologisch bermbeheer) Het grootste 'ontsnipperingsproject' dat men aan het uitvoeren is betreft de realisatie van het VEN/IVON (in uitvoering het decreet Natuurbehoud en het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen).